ตี้คู่ 帝嚳

        พระเจ้าตี้คู่ หรือ พระเจ้าเกาซินซื่อ ( 帝嚳 - Diku – Gao Xin Shi ) พระนามเดิมว่า จางฉี โอรสองค์ชายจางเก๋อซึ่งเป็นพระราชโอรสองค์ที่สองของพระเจ้าเส้าเฮ่า พระมารดาของพระเจ้าตี้คู่ ทรงพระนามว่า พระนางกอกเอ๋ง* ซึ่งพระนางมีตำหนักและทรงพักอยู่นอกเมืองหลวง พระนางประสูติโอรสแต่ยังไม่ได้ตั้งชื่อ ชายแก่คนหนึ่งเดินไปที่เชิงเขาข้างตำหนักได้ตั้งให้ว่า จางฉี แปลว่าภูเขางามสูงสุด เขาอาศัยอยู่บนยอดเขาลูกนี้ เมื่อจางเก๋อขึ้นไปหาปรากฏว่าไม่มีผู้ใดอาศัยอยู่บนยอดเขาเลย พระเจ้าตี้คู่ทรงมีพระชนมายุ ๗๐ ปี ก่อนพ.ศ. ๒๙๗๘ ถึง ๒๙๐๘ ทรงเป็นเหลนของพระเจ้าหวงตี้ ทรงได้รับพระราชทานที่ดินที่เมืองซิน เมื่อพระชนมายุ ๑๕ พรรษา เนื่องในโอกาสที่ทรงรับราชการในพระเจ้าเจวียนชวี ต่อมาได้เป็นจูเฮ้าเจ้าเมืองชินเก๋อ หลังจากพระเจ้าเจวียนชวีเสด็จสวรรคตแล้ว พวกขุนนางและพระบรมวงศานุวงศ์ได้ไปเชิญมาเสวยราชสมบัติ ตามรับสั่งของพระองค์ก่อนเสด็จสวรรคต

         พระเจ้าตี้คู่ทรงมีพระนางฮองเฮาคือ พระนางเกียนเอวียน มีโอรสคือ องค์ชายอี้หรือเหยาเป็นโอรสองค์ที่สอง หรือ จิวหลี่โจวผู้เป็นต้นราชวงศ์โจว องค์ชายเซ่ย ผู้เป็นต้นราชวงศ์ซังทัง และองค์ชายจื่อผู้เป็นโอรสพระสนมและทรงเป็นโอรสองค์โต

        หลังจากเสด็จขึ้นครองราชย์แล้ว โปรดฯให้ชำระสะสางกฎหมายที่ผิดเพี้ยนให้ถูกต้อง ทรงปรับปรุงฤดูทั้งสี่ที่พระเจ้าเจวียนชวีทรงประกาศใช้ให้ถูกต้องยิ่งขึ้นด้วยการปรับวันขึ้นแรมเป็นที่สังเกต เพื่อจะได้นำไปสอนราษฎร

       มีรับสั่งให้ราษฎรไปขุดแร่เงินและแร่ต่างๆจากภูเขาทางทิศใต้ของเมืองตงซาน ขุดเอาแร่เงินมาหลอมเป็นเนื้อเงิน บรรทุกเกวียนส่งเข้าเมืองหลวงเป็นจำนวนมาก รวมทั้งแร่ตัวอย่างด้วย แล้วโปรดฯให้หลอมเงินเป็นแท่งตามราคาที่กำหนดให้ แล้วพระราชทานแก่พวกขุนนางและราษฎร แล้วให้แจกแร่ตัวอย่างไปตามหัวเมืองเพื่อให้ราษฎรขุดเป็นแร่สีตามตัวอย่าง แล้วจัดหลอมแร่เหล่านั้น เป็น ทองคำ แร่เงิน ทองแดง เหล็ก สังกะสี ดีบุก ครั้นหลอมได้เนื้อแล้วส่งเข้าเมืองหลวงให้ทอดพระเนตร แล้วรับสั่งให้ประกาศว่า ภูเขาตังซานเป็นเขตของหลวง

        ผู้สืบแซ่สกุลสายพระเจ้าตี้คู่ มีแซ่หลักเพียงแซ่เดียวคือ แซ่ จื่อ ( Zi ) แตกสาขาออกดังนี้

         แซ่หัว ( Hua )

         แซ่กง ( Kong )

         แซ่หมุย ( Mei )

         แซ่ซ่ง ( Song )

        แซ่ถัง ( Tang )

        แซ่เซียว ( Xiao )

        แซ่อิน ( Yin )

        แซ่หวัง ( Wang )

          พระเจ้าตี้คู่ทรงมีพระชนมายุได้ ๑๐๕ ปีจึงเสด็จสวรรคต ทรงอยู่ในราชสมบัติ ๗๕ ปี โอรสองค์โตขึ้นครองราชย์ทรงพระนามว่า พระเจ้าจื่อตี้ แต่ไม่ทรงตั้งอยู่ในยุติธรรม ทรงลุ่มหลงเมามัวในสุรานารี เบียดเบียนทรัพย์สินเงินทองของราษฎร ทำให้ราษฎรได้รับความเดือดร้อน พวกจูเฮ้าเจ้าเมืองต่างยกทัพเข้าเมืองหลวงปลดพระเจ้าจื่อตี้ แล้วยกองค์ชายอี้หรือเหยา ขึ้นเสวยราชสมบัติ ทรงพระนามว่า พระเจ้าเหยาตี้ พระเจ้าตี้คู่ทรงเป็นหนึ่งในห้ามหาจักรพรรดิผู้ยิ่งใหญ่ และเป็นหนึ่งในเก้ามหาราชันย์ผู้ยิ่งใหญ่เช่นเดียวกัน

         :    สมบูรณ์ แก่นตะเคียน     ๑๒ กุมภาพันธ์ ๒๕๕๐

Title :    Di Ku

         :    Somboon Kantakian