การออกแบบรูปทรงเครื่องทองบรอนซ์

การออกแบบรูปทรงเครื่องทองบรอนซ์

            การออกแบบรูปทรงเครื่องทองบรอนซ์สมัยราชวงศ์ซัง  ได้รับการออกแบบหลากหลายชนิด  แต่ละชนิดผู้ออกแบบมีความรู้พื้นฐานในการวางแบบ ด้วยการคำนวณอย่างลงตัว  ทำให้ทรวดทรงดูดี  สวยงาม  ซึ่งแสดงถึงความชำนิชำนาญและเชี่ยวชาญในการออกแบบ  ถึงแม้วัตถุบางชนิดจะใหญ่เทอะทะ  แต่คงจะเป็นวัตถุประสงค์ของผู้ที่จะนำไปใช้  นั่นก็คือ  พิธีกรรมบวงสรวงดวงวิญญาณของบรรพบุรุษและเทพเจ้าสูงสุด  คือ องค์ซังตี้  ซึ่งพระมหากษัตริย์เท่านั้นที่จะประกอบพิธีบวงสรวงได้   ถึงอย่างไรก็ดี  รูปทรงที่ได้มีการออกแบบเพื่อหล่อ  พอสรุปได้ดังนี้

        ๑)  ติง   (  Ding )   เป็นหม้อสำหรับปรุงอาหาร  มีหลากหลายขนาดและค่อนข้างใหญ่เทอะทะและหนัก  แบ่งออกเป็นย่อยๆได้ดังนี้

           ( ๑ )  ติง  เป็นหม้อทรงกลม  มีขาทรงกลม ๓ ขา  มีหูกลวง ๒ หู  ที่สามารถใช้ไม้สอดหามได้  เมื่อใส่และปรุงอาหารร้อน

           ( ๒ )  ฝางติง  ( Fang ding )     เป็นหม้อทรงสี่เหลี่ยมผืนผ้า  และสี่เหลี่ยมจัตุรัส  มีหูกลวง ๒ หู  มีขาทรงเหลี่ยมสี่ขา  ใช้สำหรับปรุงอาหารและใส่อาหาร

           ( ๓ )  หลี่ติง  ( Li ding )   เป็นหม้อก้นเป็นพู  ขาทรงกลมมี ๓ ขา

       ๒)   ภาชนะสำหรับใส่อาหาร

           ( ๑ )  กุ้ย   ( Gui )   เป็นภาชนะสำหรับใส่อาหารประเภทเมล็ดพืช  เช่น พวก ข้าวฟ่าง ข้าว  มีฝาปิด

          ( ๒ )  ฝู   (  Fu  )   เป็นภาชนะสำหรับใส่อาหาร มีฝาปิด

       ๓)  ภาชนะสำหรับใส่สุรา  มีหลายชนิด  ดังนี้

        ( ๑ )   ฝางอี้   ( Fang  yi )    เป็นโถบรรจุสุรา มีฝาปิด

        ( ๒ )   กวง  ( Guang )    เป็นกาใส่สุรามีพวยกาสำหรับริน

        ( ๓ )   อี้   (  Yi )   เป็นกาใส่สุรามีฝาปิด

        ( ๔ )   เหอ   ( He )  เป็นกาใส่สุรามีพวยรินและมีฝาปิดด้วย

        ( ๕ )    หู  ( Hu )   เป็นเหยือกสุรามีฝาปิด

        ( ๖ )    อวี้  (  You )   เป็นโถแบบกาใส่สุรามีหูสำหรับหิ้วและมีฝาปิด

       ( ๗ )   จุ่น  (  Zun )  เป็นเหยือกใส่สุรา

       ( ๘ )   กามีพวยทรงสี่ขา  และทรงสามขากลม  มีหูถือเป็นรูปสัตว์

       ( ๙ )   การูปทรงบาตร มีพวยริน  มีเชิงที่ก้น  ฝาเป็นรูปใบหน้าคน  มีหูคน เจาะรูร้อยเชือกฝากาและเชิงก้นกา

                                              ฯลฯ

      ๔)  จอกสุราและที่ใส่สุราแล้วตั้งไฟอุ่นได้   มีหลากหลายรูปแบบ  ดังนี้

         ( ๑ )   จื่อ   ( Zhi )   เป็นจอกสุรามีฝาปิด

        ( ๒ )   เจี่ย  (  Jia )     เป็นจอกที่อุ่นสุรามีสามขา

        ( ๓ )   จิว    (  Jue )      เป็นจอกสุรามีสามขา มีปาก  ใช้อุ่นสุรา

        ( ๔ )   เจี่ยว   ( Jiao )    เป็นจอกสุรามีสามขา  ใช้อุ่นสุรา

        ( ๕ )   กู๋    ( Gu )    เป็นจอกสุราปากแตร  ตรงกลางคอด ปากกว้าง

      ๕)   พาน    ( Pan )   เป็นพานมีเชิงมีหลายรูปแบบ

      ๖)   เส้า   ( Shao )    เป็นทัพพีด้ามยาวคล้ายกระบวยตักน้ำ

      ๗)   ไห    เป็นรูปทรงกลมปากแคบ  มีหูมีฝาและบางรูปแบบไม่มีฝา  บางใบมีห่วงวงกลมใส่ทั้งสองหู  ที่จับทำเป็นรูปสัตว์

      ๘)   กระโถน   รูปทรงกระโถนปากแตร  อาจเป็นภาชนะใส่ของบางอย่าง

      ๙)   หม้อทรงบาตร   มีฝามีเชิงที่ก้น มีที่หิ้ว

    ๑๐)   หม้อมีเชิงคล้ายหม้อทะนน  มีฝา บางแบบไม่มีฝา

    ๑๑)   ที่วางของเป็นตั่งและแบบแท่นบูชา

   ๑๒)   เครื่องดนตรี   เช่น  ระฆัง  ระนาดลูกตุ้ม  รูปหล่อกลองสองหน้าหุ้มหนังรูปร่างเหมือนกับที่มีใช้ในปัจจุบัน

   ๑๓)   อาวุธ   เช่น  ขวานมีหลายรูปแบบ  ดาบ  กริช  ปลายหอก  ฯลฯ

   ๑๔)   อื่นๆ  เช่น รูปหน้ากาก  ฯลฯ

             เครื่องทองบรอนซ์เหล่านี้  ในปัจจุบัน  นอกจากแสดงและจัดเก็บไว้ในจีนแล้ว  จำนวนหนึ่งได้กระจัดกระจายไปอยู่ตามพิพิธภัณฑ์  สถาบันการศึกษา  แกลเลอรี่และพิพิธภัณฑ์ส่วนบุคคลทั่วโลก

         :  สมบูรณ์ แก่นตะเคียน      ๑๘  สิงหาคม  ๒๕๕๐

Title  :  Bronze Designs

        :  Somboon Kantakian