พระพุทธศาสนาเข้าประเทศจีน

        พระพุทธศาสนาได้เข้าไปเผยแผ่ในประเทศจีน ทั้งฝ่ายหินยานและมหายาน   จากตำนานกล่าวว่าในสมัยฮ่องเต้ฮั่นอู่ตี้หรือเซี่ยวอู่หวงตี้孝武皇帝 (劉彘, 劉徹 หลิวจื้อหรือหลิวเช่อ )แห่งราชวงศ์ฮั่นตะวันตก ในปีรัชกาลเอวี๋ยนติ่ง 元鼎 พ.ศ. ๔๒๗ – ๔๓๒ พระองค์รับสั่งให้ติดโคมไฟไว้หน้าบ้านราษฎรและขุนนางเพื่อบูชาพระพุทธเจ้า แต่จากเอกสารทางประวัติศาสตร์ ไม่ได้มีการบันทึกว่าพระองค์ เกี่ยวข้องกับพระพุทธศาสนาแต่อย่างใดนักประวัติศาสตร์จึงยังไม่เชื่อว่าเป็นจริง ในเมื่อพระพุทธศาสนาเริ่มเข้ามาเผยแพร่ในจีนสมัยฮ่องเต้ฮั่นหมิงตี้ ( หลิวเอี๋ยงหรือหลิวเจวียง ) แห่งราชวงศ์ฮั่นตะวันออก ทรงครองราชย์ ระหว่าง พ.ศ. ๕๙๑ - ๖๑๘ พระองค์รับสั่งให้ไปสืบพระพุทธศาสนาที่อินเดีย ด้วยคืนหนึ่งทรงพระสุบินว่าทรงเห็นผู้ชายร่างสูง ๑๖ เชียะ ( ๓.๗ เมตร หรือ ๑๒ ฟุต ) สีทองคำ มีรัศมีเปล่งปลั่งที่ศีรษะ เมื่อขุนนางผู้ใหญ่เข้าเฝ้าทรงเล่าให้ฟัง เสนาบดีจงหูจึงกราบทูลว่าเป็นพระพุทธเจ้าอยู่ประเทศอินเดีย พระองค์จึงทรงส่งคณะทูต ๑๘ คนมีไช่อิน ฉินจิงและหวางจินเป็นหัวหน้าไปถึงอินเดียภาคเหนือคืออาฟกานิสถาน ได้นำพระพุทธรูปและคัมภีร์พระไตรปิฎกมาด้วย ๔๒ ผูก  โปรดฯให้สร้างวัดพระพุทธศาสนาขึ้นเป็นครั้งแรกในจีนเมื่อพ.ศ. ๖๑๑ ชื่อไป๋หม่าซื่อ หรือ วัดม้าขาว ที่ลั่วหยางพร้อมพระภิกษุชาวอินเดียสองรูปคือ พระธรรมรักษ์กับพระกัสสปะ เมื่อถึงเทศกาลเอวี๋ยนเซียว จึงรับสั่งให้ตามประทีปโคมไฟที่วัดม้าขาว เพื่อเป็นพุทธบูชา

        ลัทธิฝ่ายมหายานได้เข้าไปเผยแผ่แถบเอเชียกลางและจีนอย่างรวดเร็วประมาณพ.ศ. ๖๒๑ – ๖๔๓ ได้มีการสร้างวัด สร้างพระพุทธรูป พระโพธิสัตว์ปัทมปาณีและการบวชพระสงฆ์ เป็นจำนวนมาก

        แต่การเผยแผ่ระยะแรกยังล้มลุกคลุกคลาน ด้วยวัฒนธรรมความเชื่อและประเพณีตามลัทธิขงจื่อและลัทธิเต๋า ที่ได้ปฏิบัติกันมาเป็นเวลานาน โดยเฉพาะพวกขุนนางจะไม่ยอมรับง่ายนัก  ฝ่ายพระสงฆ์หลายรูปได้เดินทางไปสืบพระพุทธศาสนาที่อินเดียหลายรูปหลายสมัย เช่น  พระภิกษุซุงหยุนกับพระภิกษุเว่ยจัง พ.ศ. ๙๑๔ – ๑๐๗๗ พระภิกษุฟาเหียน พ.ศ. ๙๔๒ – ๙๕๗ พระภิกษุถังซำจั๋ง พ.ศ. ๑๑๗๒ – ๑๑๘๘ พระภิกษุอี้จิง พ.ศ. ๑๒๑๔ – ๑๒๓๖ เป็นต้น หลายรูปได้มรณภาพที่อินเดีย

        ดังได้กล่าวแล้วว่าในระยะเริ่มแรกนั้นทั้งสองนิกายได้นำเข้าไปเผยแผ่ในจีน ต่อมาได้เปลี่ยนเป็นฝ่ายมหายานเพราะมีความยืดหยุ่นในการปฏิบัติ เปลี่ยนแปลงไปตามสภาวการณ์ สะดวกสำหรับผู้นับถือ จะเห็นรูปพระโพธิสัตว์ปัทมปาณี หรือ จินกางโส่วผูซ่า 金剛手菩薩 หรือสาขาดอกบัวหรือสุขาวดี มีพระอมิตาภะเป็นพระอาจารย์ใหญ่ประทับบนดอกบัว อยู่สวรรค์ทิศตะวันตก มีพระโพธิสัตว์มากมายรายล้อมพระองค์ รวมทั้งพระกวนอิมด้วย

***********